niedziela, 21 marca 2021

Oznaczanie terenu skażonego

Jak pokazano na filmie "TOPL w czasie wojny i pokoju" z roku 1959, który prezentowałem na blogu jakiś czas temu [link], w przypadku ataku bronią masowego rażenia, na miejsce w pierwszej kolejności powinny być wysyłane jednostki rozpoznania skażeń. Ich zadaniem jest ocenić z jakim typem skażenia mamy do czynienia, oraz wyznaczyć obszar i stopień skażenia. Tak, by przybywające w następnej kolejności jednostki ratownicze - przeciwpożarowe, ratownictwa technicznego, ratownictwa medycznego itp. mogły działać bezpiecznie. Dlatego konieczne jest wyznaczenie granic obszarów skażonych, także po to, by ostrzec o niebezpieczeństwie wszystkich, którzy nieświadomi zagrożenia mogliby wejść na teren skażony.

Granice takich obszarów można zaznaczyć przy pomocy różnorakich oznaczeń. W poniższym wpisie zaprezentowane zostanę profesjonalne chorągiewki i tablice, używane przede wszystkim przez jednostki wojsk chemicznych Ludowego Wojska Polskiego. Na początek trójkątna tablica, malowana na sklejce. Znak ma formę odwróconego żółtego trójkąta z czerwoną obwódką i napisami: "początek skażenia" po jednej i "koniec skażenia" po drugiej stronie.

Tablice takie umieszczane były najczęściej przy drogach wjazdowych/wyjazdowych z obszaru skażonego. Mocowano je na specjalnym maszcie/stelażu, którego niestety nie posiadam. Do oświetlenia tablicy w nocy służyła specjalna lampka, mocowana na tym samym stelażu co tablica. Lampkę taką widać poniżej.

Do oznaczania granic obszaru skażonego w terenie, np. na polach, łąkach czy w lesie, służyły chorągiewki. Można je łączyć, tak by umieścić jedną nad drugą, są dzięki temu widoczne z większej odległości, lub wśród wysokiej trawy.

Ponieważ podstawowym rodzajem skażenia jakiego się obawiano było skażenie radioaktywne, na chorągiewkach umieszczone specjalne kieszonki na dawkomierze DP-70. Przyjętą przez nie dawkę promieniowania można odczytać dzięki kolorymetrowi PK-56. Prezentowałem go na blogu jakiś czas temu i przy tej okazji pisałem też o samych dawkomierza DP-70. Wpis ten można zobaczyć tutaj: [link]. Natomiast osobny wpis, dedykowanym samym dawkomierzom DP-70 też pojawi się na blogu za jakiś czas.

niedziela, 14 marca 2021

Opaski Obrony Cywilnej / ZOS

W tym poście prezentuję spory komplet opasek używanych przez zakładową formację Obrony Cywilnej, zakładów chemicznych "Oświęcim" w Oświęcimiu. Trzeba zaznaczyć, że nie są to oficjalne oznaki OC. Najprawdopodobniej zostały wykonane samodzielnie przez członków grupy samoobrony wspomnianych zakładów. Tym bardziej warto im się przyjrzeć! Wszystkie opaski uszyto z identycznych fragmentów tego samego, białego materiału (za wyjątkiem ostatniej). Z bliska widać też wykonane ołówkiem szkice poszczególnych symboli.

Opaski zdają się pochodzić z lat 1973-83, czyli po przeformowaniu Powszechnej Samoobrony na Obronę Cywilną, ale przed nadaniem tej nowej formacji oficjalnych oznak. Świadczy o tym wczesne logo OC widoczne na pierwszej opasce u góry, po lewej. Okrąg przypominający oko, w źrenicy którego znajduje się dom w kolorach biało czerwonych i grupka ludzi. Dookoła zaś napis "Obrona Cywilna". Takie samo logo widoczne jest na naszywce prezentowanej we wpisie na temat oznak OC. Do przeczytania tutaj: [link]. Druga opaska w najwyższym rzędzie jest cała żółta, co utrudnia jej identyfikację.

Poniżej, z lewej strony znajduje się okrąg z literą "Z" i stylizowanymi literami "ch" - symbolem chemii, który często pojawia się na przedmiotach związanych z Obroną Cywilną przemysłu chemicznego. Na kolejnej opasce widoczna jest litera "i" w okręgu, mocno przypomina symbol "informacji".

W trzecim rzędzie widoczne są dwie, bardzo podobne opaski. W obu znajduje się zarys domu w okręgu z czterema strzałkami.Widać jednak, że opaski nieco się różnią, między innymi w jednej z nich umieszczono kilka sylwetek ludzkich (bardzo przypomina to środkowy fragment loga OC z pierwszej opaski). Podobny symbol pojawił się po roku 1983 jako oznaczenie służby porządkowo-ochronnej OC, przykłady naszywek z takim symbolem prezentowałem tutaj: [link]. Problem w tym, że przed rokiem '83 oznaki służby porządkowo-ochronnej wyglądał zgoła inaczej i przypominał symbol straży przemysłowej. Poprzednie logo tej służby (dwa skrzyżowane karabiny nad połówką koła zębatego) prezentowałem tutaj: [link].

Kolejne trzy opaski są bardzo podobne, zawierają litery "P", "E" oraz "S" w okręgach z dwoma strzałkami. Niestety nie mam pojęcia co mogły oznaczać te symbole. Następna opaska jest natomiast ciekawa, umieszczono na niej schematyczny rysunek autobusu w kole. Czyżby była to oznaka kogoś odpowiedzialnego za transport i/lub ewakuację?

I na końcu, dwie ostatnie opaski. Pierwsza z nich jest łatwa w identyfikacji. Czerwony krzyż bez wątpienia oznacza członka służby medyczno-sanitarnej. Natomiast ostatnia opaska nieco się wyróżnia, jest ciut większa od pozostałych. Umieszczono na niej napis "Kierownik sektoru IV".