Od pewnego czasu staram się zamieszczać na blogu historyczne zdjęcia, obrazujące ćwiczenia Obrony Cywilnej i jej poprzedniczek w czasach PRL-u. Wpisy te można zobaczyć tutaj: [link]. Dzisiaj chciałbym zaprezentować zdjęcia wykonane podczas ćwiczeń TOPL oraz PS na terenie huty Karol w Wałbrzychu. Fotografie w większości są bardzo dobrej jakości i pozwalają ze szczegółami przyjrzeć się detalom strojów i wyposażenia członków zakładowej formacji TOPL i PS.
Pierwsze zdjęcie pochodzi z roku 1957. Oryginalny podpis głosi: "Posterunek ochrony porządku na stanowisku". Widzimy tu członka służby porządkowo-ochronnej TOPL w masce przeciwgazowej typu OM-14. Ubrany jest on w płaszcz przypominający wojskowy oraz mundurową czapkę. Do pasa przypiętą ma nie tylko torbę na maskę p.gaz, ale także kaburę z pistoletem TT wz.33. Jest to niemal na pewno członek straży przemysłowej. Wydaje się, że to przede wszystkim osoby służące w tej formacji przydzielane były do służby porządkowo ochronnej, najpierw w ramach TOPL, potem PS i ostatecznie OC.
Kolejna fotografia jest rok starsza, pochodzi z 1958. Oryginalny podpis brzmi: "TOPL zakładu - drużyna ppoż. w drodze do akcji". Widzimy tu członków służby przeciwpożarowej, o czym świadczy nie tylko podpis, ale także charakterystyczne szerokie pasy oraz czerwone opaski ze skrótem TOPL. Wszyscy na zdjęciu odziani są w ochronne "kombinezony pogumowane", maski p.gaz typu OM-14 oraz bakelitowe kaski ochronne.
Zdjęcie z roku 1960. Wszyscy członkowie TOPL ubrani są w kombinezony oraz maski przeciwgazowe. Nie widać opasek z oznaczeniem formacji, jednak po noszach oraz dodatkowych torbach (zapewne apteczkach) można wnioskować, że mamy do czynienia z formacją medyczno-sanitarną.
Rok 1960. Trzech członków TOPL, najprawdopodobniej służby przeciwchemicznej. Na kombinezonach widzimy opaski ze skrótem TOPL (prawdopodobnie żółte), wszyscy noszą maski p.gaz typu OM-14. Osoba po środku ma na szyi rentgenometr D-08.
Rok 1964. Członkowie służby medyczno sanitarnej ewakuują rannego. Tak jak na poprzednich zdjęciach, wszyscy noszą kombinezony oraz maski OM-14. Tylko jedna osoba ma widoczną opaskę z czerwonym krzyżem.
Ponownie rok 1964 i zapewne tutaj także widać członków służby medyczno-sanitarnej. Brak jednak widocznych opasek z czerwonym krzyżem. Wszyscy noszą maski przeciwgazowe i zdają się być ubrani we w miarę jednolite kombinezony robocze.
I ostatnie zdjęcie z roku 1964. Ponownie służba medyczno-sanitarna, wszyscy ubrani w kombinezony ochronne i maski przeciwgazowe. Prawdopodobnie tylko jedna osoba nosi opaskę na ramię (z przodu, po prawej), wszyscy mają jednak na głowach białe kaski ochronne z czerwonym krzyżem.
Rok 1965. Wszyscy na zdjęciu są w kombinezonach ochronnych i maskach p.gaz OM-14. Brak widocznych opasek na ramię, co może być spowodowane faktem, że w tym roku TOPL przeformowano w Powszechną Samoobronę. Osoba z przodu po lewej niesie ogromną torbę, być może apteczkę.
I znów rok 1965. Być może na zdjęciu widzimy tę samą grupę, co na poprzedniej fotografii, wskazuje na to sporych rozmiarów torba u osoby z przodu. Tutaj najpewniej są to członkowie służby medyczno-sanitarnej.
Rok 1967. Członkowie służby medyczno-sanitarnej PS ewakuują rannego, którego rolę odgrywa uczeń którejś z pobliskich szkół. Wszyscy ubrani w kombinezony ochronne i maski przeciwgazowe.
Rok 1969. Członkowie służby medyczno-sanitarnej Zakładowego Oddziału Samoobrony. Odziani w kombinezony przeciwchemiczne, maski p.gaz oraz białe kaski z czerwonym krzyżem. Ich poczynaniom bacznie przygląda się szef zakładu, a może zewnętrzny obserwator?
Znów rok 1969. Zapewne ta sama grupa członków drużyny medyczno-sanitarnej ZOS, co powyżej. Ciekawostką jest widoczny na zdjęciu motor z koszem, zapewne używane przez PS.
Ostatnie zdjęcie z roku 1969, oryginalny podpis głosi: "Na terenie przedsiębiorstwa przeprowadzono ćwiczenia zgrywające Z.O.S., w których wzięło udział 155 osób. W wyniku obserwacji rozjemców ćwiczenia oceniono na +dobry.". Mamy tutaj cenną informację mówiącą, jak liczne były struktury zakładowego oddziału PS w tamtych czasach.
I na koniec zdjęcie z roku 1972, przedstawiające członków służby przeciwpożarowej ZOS. Widzimy maski przeciwgazowe oraz strażackie kaski na głowach.
