Od pewnego czasu staram się zamieszczać na blogu historyczne zdjęcia, obrazujące ćwiczenia Obrony Cywilnej i jej poprzedniczek w czasach PRL-u. Wpisy te można zobaczyć tutaj: [link]. Dzisiaj chciałbym zaprezentować zdjęcia wykonane podczas ćwiczeń TOPL oraz PS na terenie huty Karol w Wałbrzychu. Fotografie w większości są bardzo dobrej jakości i pozwalają ze szczegółami przyjrzeć się detalom strojów i wyposażenia członków zakładowej formacji TOPL i PS.
Pierwsze zdjęcie pochodzi z roku 1957. Oryginalny podpis głosi: "Posterunek ochrony porządku na stanowisku". Widzimy tu członka służby porządkowo-ochronnej TOPL w masce przeciwgazowej typu SzM 41. Ubrany jest on w płaszcz przypominający wojskowy oraz mundurową czapkę. Do pasa przypiętą ma nie tylko torbę na maskę p.gaz, ale także kaburę z pistoletem TT wz.33. Jest to niemal na pewno członek straży przemysłowej. Wydaje się, że to przede wszystkim osoby służące w tej formacji przydzielane były do służby porządkowo ochronnej, najpierw w ramach TOPL, potem PS i ostatecznie OC.
Kolejna fotografia jest rok starsza, pochodzi z 1958. Oryginalny podpis brzmi: "TOPL zakładu - drużyna ppoż. w drodze do akcji". Widzimy tu członków służby przeciwpożarowej, o czym świadczy nie tylko podpis, ale także charakterystyczne szerokie pasy oraz czerwone opaski ze skrótem TOPL. Wszyscy na zdjęciu odziani są w ochronne "kombinezony pogumowane", maski p.gaz typu SzM 41 oraz bakelitowe kaski ochronne.
Zdjęcie z roku 1960. Wszyscy członkowie TOPL ubrani są w kombinezony oraz maski przeciwgazowe. Nie widać opasek z oznaczeniem formacji, jednak po noszach oraz dodatkowych torbach (zapewne apteczkach) można wnioskować, że mamy do czynienia z formacją medyczno-sanitarną.
Rok 1960. Trzech członków TOPL, najprawdopodobniej służby przeciwchemicznej. Na kombinezonach widzimy opaski ze skrótem TOPL (prawdopodobnie żółte), wszyscy noszą maski p.gaz typu SzM 41. Osoba po środku ma na szyi rentgenometr D-08.
Rok 1964. Członkowie służby medyczno sanitarnej ewakuują rannego. Tak jak na poprzednich zdjęciach, wszyscy noszą kombinezony oraz maski SzM 41. Tylko jedna osoba ma widoczną opaskę z czerwonym krzyżem.
Ponownie rok 1964 i zapewne tutaj także widać członków służby medyczno-sanitarnej. Brak jednak widocznych opasek z czerwonym krzyżem. Wszyscy noszą maski przeciwgazowe SzM 41 i zdają się być ubrani we w miarę jednolite kombinezony robocze.
I ostatnie zdjęcie z roku 1964. Ponownie służba medyczno-sanitarna, wszyscy ubrani w kombinezony ochronne i maski przeciwgazowe. Prawdopodobnie tylko jedna osoba nosi opaskę na ramię (z przodu, po prawej), wszyscy mają jednak na głowach białe kaski ochronne z czerwonym krzyżem.
Rok 1965. Wszyscy na zdjęciu są w kombinezonach ochronnych i maskach p.gaz SzM 41. Brak widocznych opasek na ramię, co może być spowodowane faktem, że w tym roku TOPL przeformowano w Powszechną Samoobronę. Osoba z przodu po lewej niesie ogromną torbę, być może apteczkę.
I znów rok 1965. Być może na zdjęciu widzimy tę samą grupę, co na poprzedniej fotografii, wskazuje na to sporych rozmiarów torba u osoby z przodu. Tutaj najpewniej są to członkowie służby medyczno-sanitarnej.
Rok 1967. Członkowie służby medyczno-sanitarnej PS ewakuują rannego, którego rolę odgrywa uczeń którejś z pobliskich szkół. Wszyscy ubrani w kombinezony ochronne i maski przeciwgazowe.
Rok 1969. Członkowie służby medyczno-sanitarnej Zakładowego Oddziału Samoobrony. Odziani w kombinezony przeciwchemiczne, maski p.gaz oraz białe kaski z czerwonym krzyżem. Ich poczynaniom bacznie przygląda się szef zakładu, a może zewnętrzny obserwator?
Znów rok 1969. Zapewne ta sama grupa członków drużyny medyczno-sanitarnej ZOS, co powyżej. Ciekawostką jest widoczny na zdjęciu motor z koszem, zapewne używane przez PS.
Ostatnie zdjęcie z roku 1969, oryginalny podpis głosi: "Na terenie przedsiębiorstwa przeprowadzono ćwiczenia zgrywające Z.O.S., w których wzięło udział 155 osób. W wyniku obserwacji rozjemców ćwiczenia oceniono na +dobry.". Mamy tutaj cenną informację mówiącą, jak liczne były struktury zakładowego oddziału PS w tamtych czasach.
I na koniec zdjęcie z roku 1972, przedstawiające członków służby przeciwpożarowej ZOS. Widzimy maski przeciwgazowe oraz strażackie kaski na głowach.
