Istnieje pięć rodzajów wybuchów jądrowych: ponad atmosferyczne, powietrzne (atmosferyczne), powierzchniowe, podwodne i podziemne.
(Rodzaje eksplozji jądrowych: 1 - atmosferyczny, 2-podziemny, 3-ponad atmosferyczny, 4-podwodny)
Wybuchy ponad atmosferyczne
W tym przypadku eksplozja ładunku jądrowego ma miejsce na bardzo dużej wysokości. Tego typu wybuchy mają na celu wpłynięcie na jonosferę oraz magnetosferę, zakłócając w ten sposób komunikacje radiową. Ponadto powstały impuls elektromagnetyczny zakłóca pracę urządzeń elektronicznych, a czasem nawet je niszczy. Ponieważ wybuch ma miejsce na bardzo dużej wysokości, detonowany ładunek jądrowy dostarczany jest na miejsce eksplozji przy pomocy rakiety. Po takim wybuchu z ziemi obserwowana może być zorza.
(Zdjęcie zorzy powstałej po amerykańskim teście "Hardtack-Teak", czyli próbnej eksplozji jądrowej przeprowadzonej na dużej wysokości. Detonacji dokonano w roku 1958, na wysokości 76km. Zastosowano ładunek jądrowy o mocy 3,8Mt)
Wybuchy powietrzne
W tym przypadku eksplozja ma miejsce od kilkudziesięciu do kilkuset metrów nad ziemią. Wybuchy takie niosą ze sobą najwięcej szkód i zniszczeń na powierzchni. Stąd właśnie wybuchy powietrzne są domyślnym sposobem rażenia przeciwnika bronią jądrową. Kiedy eksplozja ma miejsce nad ziemią, pomiędzy epicentrum wybuchu a strukturami które mają zostać porażone nie ma niczego, co mogłoby zatrzymać lub osłabić falę uderzeniową. Tak więc podczas wybuchu atmosferycznego zniszczenia na powierzchni są maksymalne, ponadto poderwana zostaje chmura pyłu, która swobodnie przemieszcza się w atmosferze i powoduje jeszcze większe skażenie terenu.
(Grzyb atomowy, powstały podczas amerykańskiego testu "Castle Romeo", przeprowadzonego w roku 1954 na atolu Bikini. Użyta w teście bomba termojądrowa miała moc 11Mt)
Ładunki jądrowe detonowane w powietrzu są albo przenoszone przez rakiety, albo zrzucane z samolotów. W tym drugim przypadku bomba musi opadać na spadochronie, aby dać czas załodze samolotu na bezpieczne oddalenie się.
Wybuchy powierzchniowe
Wybuchy powierzchniowe generalnie są bardzo podobne do atmosferycznych. W tym przypadku ładunek jądrowy nie jest detonowany nad ziemią, ale na jej powierzchni. Sprawia to, że fala uderzeniowa może zostać szybciej stłumiona, np. przez budynki czy rzeźbę terenu. Tak więc ten rodzaj wybuchów jądrowych przewidziany jest głównie dla taktycznych ładunków jądrowych małej mocy, wystrzeliwanych przy pomocy artylerii.
(Test "Grable" przeprowadzony przez amerykanów w roku 1953. Widać eksplozję atomowego pocisku artyleryjskiego o mocy 15kt, wystrzelonego z działa M65)
Wybuchy podwodne
Co ciekawe podczas podwodnych eksplozji jądrowych także tworzy się ognista kula. Woda ma znacznie większą gęstość niż powietrze, dlatego fala uderzeniowa w tym przypadku jest nieco inna od tej, powstałej podczas wybuchach powietrznych czy powierzchniowych. Ponadto po eksplozji tworzy się charakterystyczna chmura w kształcie kopuły. Eksplozje podwodne nie powodują wyrzucenia do atmosfery cząsteczek radioaktywnych, tak więc skażenie po takim wybuchu ma charakter lokalny. Należy jednak pamiętać, że skażona zostaje woda w której miał miejsce wybuch i skażenie może rozprzestrzeniać się tą drogą.
Wybuchy podwodne przeprowadzano raczej w ramach testów. Sprawdzano możliwość niszczenia statków przy pomocy broni atomowej. Nigdy nie był to jednak zbyt powszechny sposób przeprowadzania eksplozji jądrowych.
(Charakterystyczna chmura w kształcie kopuły powstała po podwodnej eksplozji podczas amerykańskiego testu "Baker" w roku 1946. Zastosowana bomba miała moc 23kt)
Wybuchy podziemne
Podczas wybuchu podziemnego cała energia wybuchu zostaje pochłonięta przez glebę. Sprawia to, że ziemia znajdująca się ponad bombą zostaje lekko uniesiona, po czym zapada się, tworząc ogromny krater. Poza tym, energia wybuchu przekazana glebie powoduje coś w rodzaju niewielkiego trzęsienia ziemi.
(Kratery będące pozostałością po podziemnych testach nuklearnych na terenie "Nevada Test Site" w USA)
Eksplozje podziemne są wykonywane głównie w celach testowych. Od roku 1963, kiedy podpisano "Układ Moskiewski" USA oraz ZSRR zobowiązały się do nieprzeprowadzania testów atmosferycznych. Wobec tego większość prób jądrowych po roku 1963 miało charakter właśnie wybuchów podziemnych.
Inne moje wpisy o broni jądrowej można przeczytać tutaj: [link]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz